Telogen Effluvium‘u anlatabilmek için öncelikle saçın büyüme ve dökülme döngüsünden bahsetmek gerekir. Saçımız bir büyüme döngüsüne sahiptir, her bir saç teli uzar, yaşam süresini tamamlar, dökülür ve yerine yeni bir saç çıkar. Saçımızdaki bu döngü şu şekilde işler:

1. Anagen evre, büyüme evresi, yaklaşık 1000 gün sürer
2. Katagen evre, duraklama evresi, yaklaşık 10 gün sürer
3. Telogen evre, dökülme evresi, yaklaşık 100 gün sürer

Sağlıklı işleyen bir saç döngüsünde, saçlarımızın yaklaşık %15’i dökülme evresindedir ve günlük ortalama olarak 50-100 tel saç dökeriz. Ancak vücudumuz fizyolojik veya psikolojik bir travma yaşadığında, daha fazla oranda saç, erken bir şekilde telogen evreye girer ve günlük 300-400 tele varan saç dökülmesi yaşayabiliriz.

Bu yoğun saç dökülmesinin temel nedeni, vücudun ters giden bir durumda, hayati bir organ olmadığı için ilk saçtan vazgeçmesi ve saçtan enerjisini keserek hayati organları koruma altına almasıdır.

Telogen Effluvium, ”akut” ve ”kronik” olmak üzere 2 şekilde gözlenir:

• Akut Telogen Effluvium

Akut Telogen Effluvium, ani yaşanan bir durum sonucunda, maruz kalınan durumdan yaklaşık 2-3 ay sonra başlayan ve ortalama 4-6 ay süren şiddetli saç dökülmesi şeklinde görülür. Günlük saç dökülmeleri 400 tele kadar çıkabilir ancak dökülenler kadar yeni gelen saçlar da vardır. Bu nedenle zaman içinde, aynı boyda bir sürü kısa saçın uzadığı görülür. Özellikle ön saç çizgisinde zayıflama ve gerileme görülebilir.

 Akut Telogen Effluvium’a neden olan faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Doğum yapmak
• Ateşli bir hastalık geçirmek
• Ameliyat olmak
• İlaç kullanımı, antibiyotikler, vs
• Hızlı kilo vermek
• Şok, yas, yoğun stres
• Yaralanmak, kan kaybetmek
• Enfeksiyon geçirmek

Akut Telogen Effluvium’a neden olan faktörler genelde geçidir. Bu nedenle, maruz kalınan durumun vücuttaki etkisi geçtikçe, dökülmeler normale döner ve saçlar yaklaşık 1 yıl içinde eski formunu yakalar.

• Kronik Telogen Effluvium

Kronik Telogen Effluvium, 6-9 aydan daha uzun süren, yoğun saç dökülmesi şeklinde seyreder. Dökülmeler bazen çok yoğunken, bazen daha az gözlemlenir. Saçta genel bir hacim kabı ve seyreklik, erkek tipi dediğimiz tepe ve şakak bölgelerinde azalma oluşabilir. Bu nedenle genelde erkek tipi saç kaybı ile karıştırılabilir. Saçta değişik boylarda uzayan saçlar mevcuttur, saçların bir kısmı normal uzamaya devam ederken, bazıları daha kısayken dökülür, bu yüzden uçlara doğru saç yoğunluğu iyice incelir.

Kronik Telogen Effluvium ise, aşağıdaki nedenlerle tetiklenebilir:

• Kansızlık
• Tiroit düzensizlikleri
• Beslenme bozuklukları
• Uzun süreli ilaç kullanımları
• Sistemik hastalıklar
• Hormonal düzensizlikler, özellikle Hiperprolaktinemi
• Stres

Kronik Telogen Effluvium vakalarında, neden olan faktörü tespit etmek daha zordur. Dökülmeler bazen akut olarak başlayıp, kansızlık veya stres gibi durumlarla kronikleşebilir. Yani kişi, hem akut hem de kronik Telogen Effluvium’u bir arada yaşayabilir.

(Kronik Telogen Effluvium hakkında daha fazla bilgi edinmek için bu yazımı okuyabilirsiniz)

Telogen Effluvium Nasıl Tedavi Edilir?

Telogen Effluvium’u tedavi etmenin birinci yolu, neden olan faktörü ortadan kaldırmaktır. Saçı yıkan faktör aktif olduğu sürece, yapılan her bakımın etkisiz veya geçici olma ihtimali vardır. Ancak bu her zaman mümkün olmayabilir. Bazı ilaçları, saç dökme yan etkisine rağmen kullanmamız gerekebilir veya stresi hayatımızdan çıkaramayabiliriz.

Biz Telogen Effluvium vakalarında, özellikle kan değerlerinin iyileştirilmesine çok önem veririz. Değerlerin normal aralıkta olması yetmez, saç için gerekli optimum değerlere ulaşması gerekir. Bunun yanında stres yönetimi, beslenme ve uykunun düzenlenmesi, hormonların kontrol edilmesi önemlidir. Ancak vücutla ilgili her destek, yine en son saça gideceği için, ağızdan takviyelerin yanında, direk saç köküne ulaşıp saçta hızlı bir gelişme görebileceğimiz topikal bakımlara da mutlaka ihtiyaç duyarız. Bu bakımlar hem saç dökülmesini daha hızlı kontrol altına almamıza, hem de dökülen saçların güçlü ve sağlıklı olarak yerine gelmesine destek olur.